Lịch sử
Dưới thời nhà Lý, huyện Gia Lâm thuộc phủ Thiên Đức, đến thời Trần thuộc lộ Bắc Giang. Từ thời Hậu Lê, huyện Gia Lâm thuộc phủ Thuận An, trấn Kinh Bắc.
Năm 1831, vua Minh Mạng cho đổi trấn Kinh Bắc thành tỉnh Bắc Ninh. Huyện Gia Lâm lúc này thuộc phủ Thuận An, tỉnh Bắc Ninh, gồm có 10 tổng (79 thôn, sở) là các tổng: Cổ Biện, Kim Sơn, Đặng Xá, Gia Thuỵ, Đông Dư, Đa Tốn, Cự Linh, Nghĩa Trai, Như Kinh và Lạc Đạo. Năm 1862, phủ Thuận An được đổi tên thành phủ Thuận Thành, từ đó huyện Gia Lâm thuộc phủ Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh cho đến năm 1945.
Năm 1890, Toàn quyền Đông Dương ra Nghị định thành lập đạo Bãi Sậy, lúc này 3 tổng: Nghĩa Trai, Như Kinh và Lạc Đạo được chuyển về huyện Văn Lâm thuộc đạo Bãi Sậy.
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Gia Lâm là một trong 11 huyện thị của tỉnh Bắc Ninh.
Ngày 28 tháng 11 năm 1948, huyện Gia Lâm sáp nhập vào tỉnh Hưng Yên, tuy nhiên đến ngày 7 tháng 11 năm 1949 huyện được sáp nhập trở lại tỉnh Bắc Ninh.
Ngày 13 tháng 12 năm 1954, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 420/TTg sáp nhập khu vực phố Gia Lâm, khu nhà ga Gia Lâm, sân bay Gia Lâm và 4 xã: Hồng Tiến, Việt Hưng, Long Biên, Ngọc Thụy vào thành phố Hà Nội; đồng thời đặt khu vực này thuộc Quận VIII ngoại thành Hà Nội. Sau cải cách ruộng đất, xã Ngọc Thụy được chia thành hai xã Ngọc Thụy và Thượng Thanh, còn xã Việt Hưng được chia thành hai xã Việt Hưng và Tiến Bộ.
Ngày 20 tháng 4 năm 1961, Quốc hội ban hành nghị quyết về việc mở rộng thành phố Hà Nội. Theo đó, sáp nhập toàn bộ huyện Gia Lâm (gồm 15 xã: Giang Biên, Phúc Lợi, Thạch Bàn, Cự Khối, Trung Thành, Tiền Phong, Quyết Tiến, Quyết Thắng, Toàn Thắng, Quyết Chiến, Tân Hưng, Đại Hưng, Thừa Thiên, Quang Minh, Kim Lan) vào thành phố Hà Nội.
Ngày 31 tháng 5 năm 1961, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định 78-CP. Theo đó, địa giới và các đơn vị hành chính của huyện Gia Lâm được điều chỉnh lại như sau:
- Sáp nhập toàn bộ Quận VIII (gồm 6 xã: Hồng Tiến, Long Biên, Ngọc Thụy, Thượng Thanh, Tiến Bộ, Việt Hưng); thị trấn Yên Viên và 5 xã: Dương Hà, Đình Xuyên, Ninh Hiệp, Quang Trung, Tiền Phong thuộc huyện Từ Sơn (tỉnh Bắc Ninh); 2 xã: Phù Đổng, Trung Hưng thuộc huyện Tiên Du (tỉnh Bắc Ninh); 2 xã: Đức Thắng, Chiến Thắng thuộc huyện Thuận Thành (tỉnh Bắc Ninh) và xã Văn Đức thuộc huyện Văn Giang (tỉnh Hưng Yên) vào huyện Gia Lâm
- Thành lập thị trấn Gia Lâm trên cơ sở tách phố Thượng Cát thuộc xã Thượng Thanh; phố Ga, phố Ái Mộ, phố Ngọc Lâm, xóm Giếng, xóm Chùa, xóm Chợ A, và xóm Trung Quân của thôn Ái Mộ thuộc xã Hồng Tiến.
Sau khi điều chỉnh địa giới hành chính, huyện Gia Lâm có 2 thị trấn: Gia Lâm, Yên Viên và 31 xã: Hồng Tiến (Bồ Đề), Việt Hưng, Long Biên, Ngọc Thụy, Thượng Thanh, Tiến Bộ (Gia Thụy), Giang Biên, Phúc Lợi (Hội Xá), Thạch Bàn, Cự Khối, Trung Thành (Cổ Bi), Quyết Tiến (Đặng Xá), Quyết Chiến (Phú Thị), Quyết Thắng (Kim Sơn), Toàn Thắng (Lệ Chi), Tân Hưng (Kiêu Kỵ), Kim Lan, Quang Minh (Bát Tràng), Thừa Thiên (Đông Dư), Quang Trung I (Trâu Quỳ), Quang Trung II (Yên Thường), Văn Đức, Trung Hưng (Trung Mầu), Tiền Phong (Yên Viên), Đình Xuyên, Dương Hà, Ninh Hiệp, Phù Đổng, Đức Thắng (Dương Xá), Chiến Thắng (Dương Quang), Đại Hưng (Đa Tốn).
Ngày 27 tháng 1 năm 1965, sáp nhập phố Thanh Am của xã Thượng Thanh vào thị trấn Yên Viên.
Ngày 13 tháng 10 năm 1982, thành lập thị trấn Đức Giang trên cơ sở tách một phần diện tích và dân số của thị trấn Yên Viên và 2 xã: Thượng Thanh, Việt Hưng; thành lập thị trấn Sài Đồng trên cơ sở tách một phần diện tích và dân số của 3 xã: Gia Thụy, Hội Xá, Thạch Bàn.
Cuối năm 2002, huyện Gia Lâm có 4 thị trấn: Đức Giang, Gia Lâm, Sài Đồng, Yên Viên và 31 xã: Bát Tràng, Bồ Đề, Cổ Bi, Cự Khối, Dương Hà, Dương Quang, Dương Xá, Đa Tốn, Đặng Xá, Đình Xuyên, Đông Dư, Gia Thụy, Giang Biên, Hội Xá, Kiêu Kỵ, Kim Lan, Kim Sơn, Lệ Chi, Long Biên, Ngọc Thụy, Ninh Hiệp, Phù Đổng, Phú Thị, Thạch Bàn, Thượng Thanh, Trâu Quỳ, Trung Mầu, Văn Đức, Việt Hưng, Yên Thường, Yên Viên.
Ngày 6 tháng 11 năm 2003, Chính phủ ban hành Nghị định 132/2003/NĐ-CP. Theo đó, tách 3 thị trấn: Đức Giang, Gia Lâm, Sài Đồng và 10 xã: Bồ Đề, Cự Khối, Gia Thụy, Giang Biên, Hội Xá, Long Biên, Ngọc Thụy, Thạch Bàn, Thượng Thanh, Việt Hưng để thành lập quận Long Biên.
Sau khi điều chỉnh địa giới hành chính, huyện Gia Lâm còn lại 10.844,66 ha diện tích tự nhiên và 190.194 người với 22 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm 1 thị trấn và 21 xã.
Ngày 5 tháng 1 năm 2005, chuyển xã Trâu Quỳ thành thị trấn Trâu Quỳ, thị trấn huyện lỵ huyện Gia Lâm.
Huyện Gia Lâm có 2 thị trấn và 20 xã như hiện nay.
1. Giới thiệu về huyện Gia Lâm
Gia Lâm là một huyện ngoại thành phía đông của thành phố Hà Nội, cách trung tâm thành phố 8 km về phía Đông. Đây là cửa ngõ phía đông của thủ đô để đi sang các tỉnh thành phía Đông như: Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên...
2. Vị trí địa lý
- Phía Đông giáp huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh
- Phía Đông nam giáp huyện Văn Lâm, phía Nam giáp huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên
- Phía Tây giáp quận Hoàng Mai
- Phía Tây bắc giáp quận Long Biên
- Phía Tây nam giáp huyện Thanh Trì
- Phía Bắc giáp thị xã Từ Sơn, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh và huyện Đông Anh.
Gia Lâm có huyện lỵ là thị trấn Trâu Quỳ, cách trung tâm Hà Nội 12km. Về mặt địa lý, Gia Lâm được chia thành 3 khu vực, lấy sông Đuống làm ranh giới:
- Cụm Bắc Đuống: thị trấn Yên Viên và các xã: Trung Mầu, Phù Đổng, Đình Xuyên, Ninh Hiệp, Dương Hà, Yên Thường, Yên Viên.
- Cụm Nam Đuống: thị trấn Trâu Quỳ và các xã: Lệ Chi, Kim Sơn, Dương Quang, Phú Thị, Dương Xá, Đặng Xá, Cổ Bi.
- Cụm Sông Hồng: Kiêu Kỵ, Đa Tốn, Văn Đức, Kim Lan, Bát Tràng, Đông Dư.
Bản đồ hành chính huyện Gia Lâm
Gia Lâm có 22 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm 2 thị trấn Trâu Quỳ (huyện lỵ), Yên Viên và 20 xã: Trung Mầu, Phù Đổng, Đình Xuyên, Ninh Hiệp, Dương Hà, Yên Thường, Yên Viên, Kiêu Kỵ, Đa Tốn, Văn Đức, Kim Lan, Bát Tràng, Đông Dư, Lệ Chi, Kim Sơn, Dương Quang, Phú Thị, Dương Xá, Đặng Xá, Cổ Bi.
3. Diện tích và dân số
Huyện Gia Lâm có tổng diện tích đất tự nhiên là 108,44 km², dân số 277.600 người (thống kê năm 2018). Mật độ dân số đạt 2.756 người/km².
4. Thủy văn
Huyện Gia Lâm có: Sông Hồng, sông Đuống (sông Thiên Đức) và sông Cầu Bây, sông Bắc Hưng Hải chảy qua.
– Sông Hồng (làm ranh giới tiếp giáp với quận Hoàng Mai và huyện Thanh Trì).
– Sông Đuống là ranh giới tiếp giáp với huyện Đông Anh và quận Long Biên).
5. Kinh tế – Xã hội
Gia Lâm là khu vực phát triển đô thị ở Đông Bắc của thành phố Hà Nội. Nơi đây tập trung các công trình giao thông, hạ tầng kỹ thuật quan trọng của quốc gia và của thành phố. Những năm vừa qua, kinh tế – xã hội của huyện tiếp tục được duy trì và từng bước phát triển ổn định, đạt kết quả toàn diện ở nhiều lĩnh vực.
Huyện Gia Lâm có nhiều cơ sở công nghiệp quy mô, các trung tâm dịch vụ, thương mại lớn của thành phố. Toàn huyện có hơn 1.110 doanh nghiệp công nghiệp và 2.226 hộ sản xuất công nghiệp. Về làng nghề, huyện Gia Lâm tập trung nhiều làng nghề truyền thống như: Kiêu Kỵ (dát bạc, sơn son thếp vàng, đồ gỗ), Bát Tràng (sản xuất gốm sứ), Đông Dư (trồng và muối dưa cải, trồng ổi), Ninh Hiệp (trồng và kinh doanh thuốc Bắc, buôn bán vải vóc), Phù Đổng (nuôi bò sữa).
Đến nay, 100% xã của huyện đạt chuẩn nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao và đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận nông thôn mới nâng cao với 3 xã. Văn hóa – xã hội ngày càng phát triển, an sinh – xã hội và phúc lợi xã hội được đảm bảo.
Trong 5 năm qua, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của huyện đạt 11,03%, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực và bền vững, tăng tỷ trong công nghiệp, xây dựng và dịch vụ, giảm tỷ trọng nông nghiệp. Năm 2021, dù chịu ảnh hưởng chung của đại dịch Covid-19, kinh tế huyện vẫn duy trì tăng trưởng. Giá trị các ngành kinh tế trong năm 2021 do huyện quản lý ước tăng 4,61%, trong đó dịch vụ tăng 2,82%, công nghiệp, xây dựng tăng 6,32%, nông, lâm nghiệp, thủy sản tăng 2,63%. Thu ngân sách ước đạt 2.117,5 tỷ đồng.
6. Văn hóa
Huyện Gia Lâm là nơi phát tích những danh thần của tộc Việt như: Chử Đồng Tử, Thánh Gióng – hai vị trong Tứ bất tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam:
- Chử Đồng Tử, vị thánh phát tích từ Văn Đức, huyện Gia Lâm
- Thánh Gióng, vị thánh phát tích từ Phù Đổng, huyện Gia Lâm
Huyện Gia Lâm còn là quê hương của những danh nhân, danh tướng nổi tiếng như:
- Nguyên phi Ỷ Lan hay còn gọi là Bà Tấm (người xã Dương Xá, huyện Gia Lâm)
- Công chúa Lê Ngọc Hân còn gọi là Ngọc Hân công chúa hay Bắc Cung Hoàng hậu vợ của vua Quang Trung (Nguyễn Huệ), là người xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm)
- Lý Thường Kiệt – Theo Phả hệ họ Ngô Việt Nam, ông tên thật là Ngô Tuấn (吳俊), là con của Sùng Tiết tướng quân Ngô An Ngữ, cháu của Ngô Ích Vệ, chắt của Sứ quân Ngô Xương Xí và cháu 5 đời của Thiên Sách Vương Ngô Xương Ngập –hoàng tử trưởng của Ngô Quyền [1], người phường Thái Hòa, thành Thăng Long (Hà Nội ngày nay). Có tài liệu lại nói quê ông là làng An Xá, huyện Quảng Đức (Cơ Xá, huyện Gia Lâm ngày nay). Tuy nhiên, theo văn bia Đỗ Anh Vũ (được cho là soạn vào năm 1159) thì ông vốn họ Quách, tổ tiên là người ở Lũng Tây (Cam Túc, Trung Quốc). Cha ông làm Thái úy đời Lý Thái Tông[2], quê ở huyện Câu Lậu, Tế Giang (nay thuộc huyện Mỹ Văn, Hưng Yên), được vua ban quốc tính, vì mới có tên là Lý Thường Kiệt. Cha của Đỗ Anh Vũ gọi Lý Thường Kiệt là cậu ruột. Sử sách Trung Quốc chép tên ông là Lý Thường Cát hoặc Lý Thượng Cát.
- Đặng Thị Huệ, là một cung tần của chúa Trịnh Sâm, và là mẹ của vị chúa tiếp theo Trịnh Cán (người xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm).
Dưới thời phong kiến, huyện Gia Lâm có nhiều danh nhân, khoa bảng nổi tiếng như: Cao Bá Quát, Giáp Hải…
Tới thời đại Hồ Chí Minh, trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của chế độ thực dân phong kiến, đã xuất hiện nhiều danh nhân, danh tướng có công với nước như: Đặng Phúc Thông, Lưỡng quốc tướng quân Nguyễn Sơn…
7. Giáo dục
Chất lượng giáo dục và đào tạo tiếp tục được nâng lên, năm học 2012-2013, được UBND Thành phố tặng cờ thi đua; ngành giáo dục và đào tạo đứng đầu khối Huyện. Có thêm 3 trường được công nhận đạt chuẩn Quốc gia.
Đại học, cao đẳng, trung cấp:
- Học viện Nông nghiệp Việt Nam
- Học viện Tòa án Việt Nam
- Đại học Công nghiệp Dệt may Hà Nội
- Trường Cao đẳng Kinh tế – Kỹ thuật Trung ương, và Cao đẳng Nghề kỹ thuật – Mỹ nghệ.
- Trường Cao đẳng xây dựng công trình Đô thị Hà Nội
- Trường Cao đẳng Nghề Điện
- Trường Trung Cấp Nghề Cơ Khí Xây dựng
- Trung cấp Giao thông vận tải miền Bắc
- Trường Cao đẳng Điện lực Miền Bắc.
Giáo dục phổ thông:
- Trường THPT Yên Viên
- Trường THPT Dương Xá
- Trường THPT Nguyễn Văn Cừ
- Trường THPT Cao Bá Quát – Gia Lâm
- Trường THPT Lê Ngọc Hân
- Trường THPT Lý Thánh Tông
- Trường THPT Tô Hiệu
- Trường THPT Bắc Đuống.
8. Hạ tầng giao thông
Huyện Gia Lâm là đầu mối giao thông quan trọng với nhiều tuyến đường huyết mạch, có tính kết nối vùng góp phần định hình dáng vóc một vùng đô thị hiện đại. Ở khu hữu ngạn sông Đuống Gia Lâm có 4 tuyến đường song song với nhau gồm quốc lộ 5 cũ, cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, đường 39B (Hà Nội – Hưng Yên), đường đê Long Biên – Xuân Quan. Quốc lộ 17 chạy ngang giao cắt với cả 4 tuyến đường này. Ở phía tả ngạn sông Đuống có quốc lộ 1 cũ, cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên. Từ những trục đường lớn này, Gia Lâm tiếp tục xây dựng hệ thống giao thông khớp nối với các tuyến đường liên xã, liên thôn.
Tuyến đường từ khu đô thị Trâu Quỳ qua đường Dương Xá – Đông Dư đến ga Phú Thụy đã được đưa vào khai thác từ đầu năm 2019, có ý nghĩa quan trọng trong kết nối khu vực, dễ dàng di chuyển từ trung tâm thị trần Trâu Quỳ đến các khu công nghiệp tại Dương Xá, giúp giảm thiểu tình trạng ùn tắc cho quốc lộ 5.
Ngoài các trục đường hiện hữu, Gia Lâm đã và đang mở thêm một số đường trong tương lai như đường vành đai 3.5, đường liên xã Bát Tràng, Đông Dư, Cổ Bi, đường đê hữu Đuống đoạn Dốc Lời – Đặng Xá đến Lệ Chi, đường đô thị song hành với đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, đường gom từ cầu Thanh Trì đến cầu vượt Phú Thụy hay các dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường xã Phú Thị, Bát Tràng…
Tại khu vực trung tâm thị trấn Trâu Quỳ Gia Lâm Hà Nội, nhiều tuyến đường mới cũng được đưa vào quy hoạch mở đường như đường Đoàn Quang Dung kéo dài chạy qua Bệnh viện Đa khoa Gia Lâm đến đường mới nối Lý Thánh Tông – Thành Trung, đường Nguyễn Mậu Tài song song với đường Đoàn Quang Dung, đường Cửu Việt kéo dài đến đường gom quốc lộ 5.
Hiện tại, để vào trung tâm thành phố, người dân Gia Lâm sẽ di chuyển qua cầu Thanh Trì. Cách đó khoảng 5 km có thêm cầu Vĩnh Tuy, thuộc địa phận quận Long Biên. Ngoài ra, ba cầu bắc qua sông Đuống là cầu Phù Đổng 1, 2 và cầu Đuống sẽ kết nối huyện Gia Lâm với một phần quận Long Biên.
Gia Lâm kết nối với trung tâm thành phố qua cầu Thanh Trì, cầu Vĩnh Tuy. Ngoài ra, các cây cầu bắc qua sông Đuống là cầu Đuống, cầu Phù Đổng 1, 2 kết nối Gia Lâm với quận Long Biên.
Theo quy hoạch Giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, thành phố sẽ xây dựng thêm cầu Ngọc Hồi dài 4km bắc qua huyện Thanh Trì và xã Văn Đức của Gia Lâm với mức đầu tư lên tới 4.880 tỷ đồng. Trong tương lai, Gia Lâm sẽ có thêm 3 cây cầu vượt sông Đuống, tăng cường khả năng kết nối giữa Gia Lâm với quận Long Biên và tỉnh Hưng Yên. Cầu Giang Biên (nằm giữa cầu Đuống và cầu Phù Đổng) sẽ được xây dựng vào thời gian tới, giúp kết nối xã Ninh Hiệp với quận Long Biên. Như vậy, dự kiến đến năm 2030, Gia Lâm sẽ có tất cả 8 cây cầu vượt sông Hồng, sông Đuống.
Ngoài ra, các dự án cầu Vĩnh Tuy giai đoạn 2, cầu Trần Hưng Đạo, cầu Mễ Sở, cầu Thường Tín, cầu Tứ Liên dù không nằm trên địa phận huyện Gia Lâm nhưng lại giúp giảm áp lực cho các cây cầu hiện hữu trên địa bàn huyện, đồng thời rút ngắn thời gian từ Gia Lâm đi vào trung tâm thành phố và các quận, huyện khác.
Trong giai đoạn 2020-2050, Hà Nội sẽ triển khai tuyến đường sắt đô thị số 1 và 8 đi qua địa phận huyện Gia Lâm. Trong đó, tuyến số 1 Ngọc Hồi – Yên Viên – Như Quỳnh dài 38,7km, có 2 ga đặt tại Gia Lâm là ga Yên Viên và Cầu Đuống. Tuyến số 8 Sơn Động – Mai Dịch – Dương Xá dài 28km đang được quy hoạch.
Các tuyến đường sắt kết hợp với các tuyến đường huyết mạch, các cây cầu sắp xây dựng giúp quá trình di chuyển giữa Gia Lâm với khu vực nội đô và các địa phương lân cận trở nên dễ dàng, nhanh chóng hơn.
9. Làng nghề
Gia Lâm là huyện của thủ đô có rất nhiều làng nghề truyền thống xưa và làng nghề mới như: Làng gốm sứ Bát Tràng: một Nét đẹp vùng đất tổ nghề gốm truyền thống: Ở Việt Nam có nhiều nơi làm nghề gốm sứ nhưng lịch sử lâu đời nhất, được coi là đất đổ phát sinh ra nghề gốm thì đó là ở Bát Tràng, Kim Lan nay là hai xã cùng tên thuộc huyện Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội. Từ thế kỷ XV sử sách đã ghi chép nhiều về những sản phẩm ở đây. Gốm sứ Bát Tràng nổi tiếng không chỉ ở trong nước mà cả ở nhiều nơi trên thế giới.
Sản phẩm gốm sứ truyền thống của Bát Tràng có bát, đĩa, ấm, chén, lục bình, đôn, chậu… Ngày nay gốm sứ Bát Tràng rất đa dạng về chủng loại, phong phú về màu sắc hình dáng nhưng nét truyền thống vẫn giữ được phong cách riêng. Gốm sứ đã có mặt tại nhiều thị trường trên thế giới như: bát khắc hoa sang Thụy Điển, lọ quả dưa sang Nga, lọ chè sang Pháp… và nhiều mặt hàng khác như các loại bình, lọ hoa, đèn gốm, vật liệu gốm xây dựng…
Trong nghề gốm ngoài các yếu tố về đất, nhiệt độ nung, tạo dáng… còn rất quan trọng ở kỹ thuật men. Có một số màu men độc đáo sau một thời gian dài tưởng đã bị thất truyền nhưng nhờ sự học hỏi tìm tòi khám phá của những nghệ nhân gốm sứ đã được khôi phục lại.
Các loại men rạn, men lá dong, men xê da đông… Ngày nay Bát Tràng cũng là nơi tham quan của du khách khi đến Hà Nội cùng với du lịch các tuyến điểm dọc sông Hồng của Hà Nội – thủ đô văn hiến – một mảnh đất tổ của nhiều nghề trong đó có nghề gốm.
- Bò sữa ở Phù Đổng
- Dát vàng, quỳ, sơn son thiếp vàng Kiêu Kỵ
- Thuốc bắc, mứt Ninh Hiệp
- Làm nến diêm Tế Xuyên, Công Đình (Đình Xuyên)
- Dịch vụ cây giống thôn An Lạc, Viện Rau (Trâu Quỳ)
- Mây tre đan (chổi, giá, điếu, cọc móng…) thôn Quang Trung (Dương Quang)
- Trồng ổi, dưa bẹ, rau thơm Đông Dư
- Một số làm cây giống Đào Xuyên (Đa Tốn)
- Làm gốm sứ ở Kim Lan
- Sơ chế gỗ, mộc Đình Xuyên
- Cây cảnh, hoa giấy ở Phù Đổng
- Thực phẩm, bánh thôn của Yên Viên
- Rau sạch, an toàn Văn Đức, Đặng Xá.
- Nghề may da, giả da Kiêu Kỵ
- Thợ nề, mộc bán thóc gạo hàng xáo Yên Mỹ (Dương Quang)
- Buôn bán, may quần áo vải vóc Ninh Hiệp
- Trồng cây lấy dầu ở Kim Sơn, Phú Thị
- Đậu phụ, bánh, bột nghệ thôn Đanh, Đình (Dương Xá)
- Giết mổ gia súc Linh Quy (xã Kim Sơn)
- Thu mua sơ chế hành tỏi Thuận Quang (Dương Xá)
- Nghề buôn bán đường dài một số ở các thôn phía tây bắc cụm Bắc Đuống
- Cây giống An Phú, An Đào, Đào Nguyên (Trâu Quỳ)
- Bún, phở, bánh phở làng Vân (xã Yên Viên)
- Buôn bán đồ may mặc Trùng Quán (Yên Thường).
10. Du lịch
Làng Gốm Bát Tràng
Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 14km. Đây là làng gốm lâu đời và nổi tiếng nhất ở Việt Nam. Đây là địa điểm vui chơi thu hút sự tham quan của nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Làng nghề này được hình thành từ thời nhà Lý. Trải qua hơn 500 năm lịch sử với bao biến cố thăng trầm cùng thời gian. Nhưng cái tên Bát Tràng vẫn tồn tại và ngày càng phát triển cho đến tận bây giờ.
Những địa điểm tiêu biểu mà bạn nên khám phá tại đây gồm có: Nhà cổ Vạn Vân, đình làng Bát Tràng… Đến với Làng Gốm Bát Tràng, nhất định bạn phải đến sân nặn gốm thể tham gia thử thách làm gốm tại nơi đây. Nếu chỉ muốn trải nghiệm nặn gốm thì chi phí mất khoảng 20K/ lượt.
Chợ gốm Bát Tràng gần làng gốm Bát Tràng là nơi tập trung hàng trăm cửa hàng bán gốm sứ san sát nhau. Đây là nơi bạn có thể tìm thấy những món quà lưu niệm. Hay những vật dụng xinh xắn được làm hoàn toàn từ gốm, vừa độc lại vừa rẻ.
Happy Land Gia Lâm
Địa điểm này gần ngay ga Gia Lâm, cạnh khu chung cư Đầm Nấm. Nếu bạn ở trung tâm Hà Nội thì chỉ mất 2,5 km đi xe là đã tới nơi. Nơi đây có không gian rộng, thoáng mát. Được thiết kế vô cùng rộng rãi, với đầy đủ cánh đồng cỏ, sông hồ nên thơ, lãng mạn. Những đồ vật như chiếc thuyền, chiếc xe hơi và chiếc máy bay cổ đặt tại phim trường đã tạo nên những góc chụp nghệ thuật và hiện đại.
Giá vé vào cửa là 50k/người, bạn có thể thoả thích chụp ảnh từ sáng đến chiều. Ngoài ra, ở đây còn có dich vụ cho thuê đồ, váy, texudo,… với giá cả cũng rất vừa phải. Happy Land mở cửa từ 7h đến 19h.
Khu Du Lịch Sinh Thái Cánh Buồm Xanh
Cánh Buồn Xanh là khu du lịch sinh thái nổi tiếng, trở thành địa điểm dã ngoại của nhiều gia đình, trường học. Đây cũng là điểm đến lí tưởng cho các bạn nhỏ và các bạn sinh viên tới du lịch và tổ chức các hoạt động nhóm.
Tới khu sinh thái Cánh Buồm Xanh bạn sẽ được khám phá những trò chơi thú vị hấp dẫn như: Mê cung cỏ, lễ hội té nước ở Bể Vầy. Khám phá vườn Khủng Long, chơi các trò chơi Sasuke, đá bóng tại sân bóng mini,… Các gian hàng chợ quê và tham gia những trò chơi dân gian như: Ô ăn quan, chơi chắt, chơi thuyền…
Bên cạnh đó, các em nhỏ còn được tham quan và tìm hiểu đời sống các vật nuôi tại trang trại như: Nhím, lợn rừng, thỏ, mèo rừng, đại bàng. Và tìm hiểu về các loại rau sạch tại vườn rau hữu cơ.
Chùa Kiến Sơ
Quần thể kiến trúc chùa Kiến Sơ ngày nay khá bề thế. Cổng tam quan 5 gian chồng diêm 2 tầng. Chùa chính theo kiểu nội công ngoại quốc như nhiều ngôi chùa cổ thường thấy ở Bắc bộ. Bước qua cổng tam quan là hồ sen lớn, bao quanh là lối đi dẫn vào chùa chính. Trước tiền đường về phía bên trái có một chiếc khánh đá cổ có niên đại gần 400 năm.
Chùa Kiến Sơ chính là một danh lam thắng tích gắn liền với lịch sử hình thành triều đại nhà Lý. Chính vì vậy, chùa được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia vào năm 1975.
Chùa Keo
Chùa Keo nằm trên một khu đất cao rộng ở nơi khu cư trú của hai làng Giao Tất và Giao Tự, trên đường thiên lý đi các nơi, có cảnh đẹp, với núi sông bao quanh. Xưa kia trước cửa chùa là một cầu đá rồi đến cổng tam quan 2 tầng, 8 mái với bia đá to ở hai bên nhưng nay tam quan không còn mà chỉ có một cổng ra vào đơn giản rồi đến sân, chùa chính, nhà thờ Mẫu, nhà thờ Tổ và khu vườn tháp.
Trong toà thượng điện treo nhiều hoành phi câu đối. Phía ngoài đặt một hương án lớn chạm trổ rồng mây trên có đặt những tượng Phật, rồi đến một bệ xây trên đặt tượng Pháp Vân (Bà Keo) và các tượng khác.
11. Ẩm thực
Nhật Việt Hảo món ăn Hàn Quốc
Nhật Việt Hảo có khoảng trống phong cách thiết kế sang trọng và quý phái, hiện đai với sức chứa lên đến 100 thực khách. Các món ăn chính ở đây là những món ăn Nước Hàn điển hình nổi bật nhất là những món Gimbap chiên và miến xào. Hứa hẹn nơi đây mang tới thực khách khoảng trống ấm cúng vô cùng.
Nhà hàng Trâu Đồng
Khi đến với Trâu Đồng Quán thực khách sẽ được chiêm ngưỡng và thưởng thức những món ngon “ nhức lòng ” từ thịt trâu như: Trâu nhúng mẻ, Trâu cháy tỏi, Trâu cuốn cải, Trâu xào măng trúc… cùng vô vàn những món ăn khác. Tất cả nguyên vật liệu thịt trâu đều được tinh lọc một cách kỹ lưỡng cùng với cách chế biến khôn khéo và tỉ mỉ của những đầu bếp lâu năm. Nhà hàng có phong cách thiết kế khoảng trống thoáng đãng và thoáng mát thật sạch, với sức chứa hàng trăm thực khách. Trâu Đồng Quán còn phong cách thiết kế khoảng trống riêng không riêng gì tương thích với những buổi gặp mặt tiếp khách, liên hoan công ty mà còn tương thích cho những mái ấm gia đình, hội nhóm tổ chức triển khai sự kiện, sinh nhật.
Felecia Restaurant – Coffee
Felecia Restaurant – Coffee, là nhà hàng quán ăn Âu Á quý phái số 1 tại Vinhomes Riverside Ocean Park. Về khoảng trống và khung cảnh, nhà hàng quán ăn có 1 sự độc lạ rõ ràng hơn những shop hàng và quán ăn tại đây, họ không chạy đua theo mô típ tầm trung, mà luôn biểu lộ mình trên tiên phong của nhà hàng quán ăn quý phái. Tuy nhiên về mặt giá thành thì vô cùng hài hòa và hợp lý.
Tana – Siêu Thị Bánh Tráng
TANA là quy mô shop đồ ăn vặt healthy, đồ uống với món nổi tiếng nhất là những món BÁNH TRÁNG mang nét đặc trưng khác hẳn với những quán ăn vặt khác trên thị trường, Ngân sách chi tiêu vừa phải và chất lượng loại sản phẩm tuyệt đỉnh công phu. Bánh tráng ở đây mang vị đậm đà của mùi vị Tây Ninh. Nhắc đến TANA là người mua nhớ ngay đến những món ăn vặt bánh tráng nổi tiếng như bánh tráng trộn, cuộn, nướng. Đồ ăn vặt và đồ uống tại đây thực sự khiến bạn nhớ mãi bởi mùi vị xuất sắc và cách bài trí đẹp mắt.
12. Phát triển đô thị
Những năm gần đây, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng trên địa bàn huyện, với sự xuất hiện một loạt các khu đô thị mới như: khu đô thị Đặng Xá, khu đô thị Vinhomes Ocean Park, MasteriHome WaterFront Park, Handhomes BlueStar, Highway5 Residence, EuroWindow Twin Park, Gia lâm metropolitan, Oasis Cổ Bi, khu 31ha Trâu Quỳ, Ninh Hiệp... Điều này giúp tăng đáng kể dân số của huyện cũng như tỉ lệ dân thành thị.
Bên cạnh nhưng lợi ích tích cực mà nó đem lại, hệ lụy mà quá trình đô thị hóa gây ra cũng không hề nhỏ. Đó là ô nhiễm môi trường, giảm tỉ lệ cây xanh, nguy cơ ngập lụt tăng do diện tích đất giảm, bề mặt bê tông và nhựa đường tăng.
Song tỉ lệ đường đô thị trên địa bàn huyện còn thấp, một số tuyến đang xuống cấp nghiêm trọng, điểm hình như đường Hà Huy Tập, Đặng Phúc Thông, Ninh Hiệp, Dốc Lã, Đình Xuyên, Dương Hà, cầu Đuống và đường dẫn từ đường Hà Huy Tập lên cầu Đuống,... nhưng vẫn chưa được sửa chữa, đe dọa nghiêm trọng đến an toàn người tham gia giao thông.
Việc khai thác cát quá mức trên dòng sông Đuống cũng chưa được xử lý triệt để, việc lấn chiếm xảy ra ngay trên khu vực đê tại Yên Viên, đe dọa nghiêm trọng an toàn đê điều, nhưng vẫn chưa được xử lý.
Hầu hết sông hồ trên địa bàn đều đang bị ô nhiễm nghiêm trọng, đặc biệt như sông Cầu Bây, Bắc Hưng Hải, hệ thống mương Bắc Đuống. Nguyên nhân chủ yếu là do ý thức chưa cao của người dân cũng như người sản xuất nông nghiệp, do quá trình đô thị hóa đang diễn ra nhanh chóng, và không thể không kể đến là do sự làm ngơ, bao che hoặc thiếu trách nhiệm của một bộ phận cán bộ trong hệ thống chính quyền địa phương…
Người dân luôn mong chờ những giải pháp triệt để và hiệu quả trong quá trình đô thị hoá huyện nhà của lãnh đạo các cấp.
13. Tình hình thị trường bất động sản huyện Gia Lâm
Hiện tại, khu vực phát triển của Gia Lâm chủ yếu tập trung ở thị trấn Trâu Quỳ, quốc lộ 5 và cao tốc Hà Nội – Hải Phòng. Theo khảo sát, mặt bằng giá bán đất có mức chênh lệch lớn giữa các khu vực. Cụ thể, ở thị trấn Trâu Quỳ có mức giá trung bình khoảng 150-170 triệu đồng/m2, còn đất ở các trục đường chính và đất thổ cư trong làng khoảng 15-25 triệu đồng/m2 tùy vị trí, đất nông nghiệp ở mức 3-4 triệu đồng/m2.
Gia Lâm cũng thu hút nhiều dự án của các ông lớn địa ốc như: Vingroup, Masterise Homes, Eurowindow Holding… đầu tư phát triển các đại đô thị theo mô hình sinh thái và thông minh. Nổi bật nhất là dự án Vinhomes Ocean Park do Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Đô thị Gia Lâm, một thành viên của Vingroup làm chủ đầu tư với tổng mức 87.385 tỷ đồng.
Dự án có quy mô 420 ha, nằm tại thị trấn Trâu Quỳ – xã Dương Đa Tốn – xã Kiêu Kỵ – xã Dương Xá. Điểm nhấn của Vinhomes Ocean Park là biển hồ nước mặn rộng 6,1 ha và hồ Ngọc Trai rộng 24,5 ha nằm ở phía Đông của đại đô thị cùng trường Đại học Quốc tế VinUni có diện tích 23 ha nằm trong khuôn viên. Dự án được khởi công từ tháng 6/2018 và bàn giao từ tháng 4/2020.
Nằm trong quần thể đại đô thị Ocean Park, khu căn hộ cao cấp Masteri Waterfront của Masteri Homes có quy mô 37 ha, gồm 3.837 căn hộ,dự kiến hoàn thành trong quý 4/2022.
Eurowindow Twin Parks của Eurowindow Holding nằm kế cận Vinhomes Ocean Park, là tổ hợp nhà phố, biệt thự, liền kề với quy mô 10 ha. Khu đô thị mới Đặng Xá của công ty Thủy tinh và Gốm xây dựng – Viglacera có tổng diện tích lên tới 69,6 ha. Đây là khu đô thị đầu tiên ở huyện Gia Lâm được phát triển dọc theo quốc lộ 5.
Một dự án nổi bật khác là Gia Lâm Central Metropolitan nằm ở thị trấn Trâu Quỳ. Với quy mô 8.043m2, dự án gồm 69 căn nhà phố thương mại cao 5 tầng, diện tích từ 67-174m2. Dự án nhà ở liền kề Green Oasis Gia Lâm có diện tích 3,2 ha của chủ đầu từ CTCP Xây lắp 1 – Petrolimex nằm gần quốc lộ 5, xã Cổ Bi. Dự án là tổ hợp shophouse, nhà ở thấp tầng, trung tâm thương mại, công viên cây xanh và trường mầm non.
Trong tương lai, huyện Gia Lâm cũng sẽ có thêm nhiều công trình, dự án quy mô như sân golf Vinpearl Hà Nội với quy mô 182,3 ha tại xã Phù Đổng và xã Dương Hà, trung tâm thương mại quy mô 9,3 ha tại xã Đa Tốn, khu đô thị Gia Lâm 3 ha, khu đô thị Yên Viên rộng 26 ha…
Gia Lâm cũng là địa phương giáp ranh với loạt dự án lớn tại các quận Long Biên, tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Hưng Yên như: Vinhomes Riverside, AEON Mall Long Biên, khu đô thị Dream City, khu đô thị Đại An, khu đô thị Ecopark… Hiệu ứng phát triển của loạt dự án tầm cỡ này cũng mang lại ít nhiều lợi thế cho thị trường bất động sản Gia Lâm.
14. Các dự án bất động sản
Huyện Gia Lâm có khoảng 16 dự án.
Lan Viên Villa
- Vị trí: Đường Nguyễn Đức Thuận, Xã Đặng Xá, Gia Lâm, Hà Nội
- Chủ đầu tư: Tổng Công ty Viglacera
- Kiểu biệt thự: Không xác định
- Đơn vị phân phối: Đất Xanh Miền Bắc
- Diện tích: 3.4 ha
- Quy mô: 19 biệt thự và 33 shophouse
- Giá từ: 89.6 - 107.4 triệu/m².
Vinhomes Ocean Park Gia Lâm
- Tên dự án: Vinhomes Ocean Park
- Vị trí: Xã Đa Tốn, Kiêu Kỵ, Dương Xá và một phần thị trấn Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội
- Chủ đầu tư: Tập đoàn Vingroup
- Đơn vị quản lý và vận hành: Vinhomes
- Diện tích: 420 ha
- Số tòa: 66 tòa
- Quy mô: 2.300 căn biệt thự, 66 tòa căn hộ
- Mật độ xây dựng: 19 %
- Các loại hình phát triển: Căn hộ, biệt thự, liền kề, shophouse và shop TMDV
- Thời gian khởi công: Tháng 6 năm 2018
- Thời gian bàn giao: Từ tháng 4/2020
- Pháp lý: Sổ hồng sở hữu lâu dài
- Giá từ: 27 - 288.1 triệu/m².
Masteri Waterfront
- Tên dự án : Masteri Waterfront Ocean Park
- Vị trí: Khu đô thị Vinhomes Ocean Park, Dương Xá - Kiêu Kỵ - Đa Tốn, Gia Lâm, Hà Nội
- Chủ đầu tư: Masterise Homes
- Đơn vị thiết kế: Tange (Nhật Bản), Belt Collins (Mỹ), Studio HBA (Mỹ)
- Diện tích: 3.8 ha
- Quy mô: 6 block cao từ 30 - 38 tầng
- Số căn hộ: 3,837 căn
- Mật độ xây dựng: 27 %
- Pháp lý: Sở hữu lâu dài dành cho người Việt Nam. Sở hữu 50 năm dành cho người nước ngoài
- Dự kiến bàn giao: Qúy IV/202
- Gía từ: 55 triệu/m².
The Pavilion - Vinhomes Ocean Park
- Tên dự án: The Pavilion
- Vị trí xây dựng: Đường Lý Thánh Tông, xã Đa Tốn, huyện Gia Lâm, Hà Nội
- Chủ đầu tư: Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Đô thị Gia Lâm
- Đơn vị phát triển: Công ty Cổ phần Vinhomes
- Diện tích: 2.4 ha
- Số tòa: 4 tòa
- Số căn hộ: 2,600 căn
- Năm khởi công: 2021
- Dự kiến bàn giao: Quý 4/2023
- Pháp lý: Sổ hồng, sở hữu lâu dài
- Giá từ: 32 - 44.3 triệu/m².
Dự án Eurowindow Twin Parks Gia Lâm
- Tên dự án: Eurowindow Twin Parks Gia Lâm
- Vị trí: Xã Trâu Quỳ, thị trấn Trâu Quỳ, huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội.
- Chủ đầu tư: Công ty Cổ phần Cổ phần đầu tư T&M Việt Nam
- Đơn vị phát triển: Eurowindow Holding
- Tổng diện tích: 9,6 ha
- Quy mô: 371 căn biệt thự, liền kề
- Loại hình: Biệt thự, shophouse
- Khởi công: Quý 1/2021
- Giá từ: 133.3 - 208 triệu/m².