THÔNG TIN KHU VỰC Xã Trung Tú, Huyện Ứng Hòa

Lịch sử

Trung Tú có một lịch sử hình thành và phát triển lâu đời. Tên gọi Thanh Hội cho các địa danh như Đống Tranh, Đống Chùa Lan, Đống Cối Gạo, Đống Cây Sòi, Đống Diệc và Đống Gạch đã được sử dụng từ xa xưa bởi người Việt. Ví dụ, làng Ao Thuyền (Quảng Tái) đã được ghi nhận từ thời Tây Hán (111 TCN - 25), chứng tỏ sự định cư và sinh sống trên vùng đất Trung Tú từ lâu.

Với lịch sử lâu đời như vậy, Trung Tú đã trải qua nhiều giai đoạn trong quá trình hình thành địa giới và cơ cấu hành chính như ngày nay. Trước Cách mạng tháng Tám (1945), Trung Tú bao gồm năm xã là Dũng Cảm, Thanh Hội, Chẩn Kỳ (bao gồm Chẩn Kỳ và Dương Liễu), Quảng Tái Thượng (bao gồm Quảng Tái và Cao Xá), Quảng Tái Hạ (bao gồm Tự Trung và Lạc Đạo). Các xã này đều thuộc tổng Đạo Tú, huyện Sơn Lãng, phủ Ứng Hòa, tỉnh Hà Đông. Sau Cách mạng tháng Tám, qua nhiều quá trình cấu trúc lại, vào tháng 10 năm 1948, để đáp ứng yêu cầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, tám thôn đã được sáp nhập thành một xã lớn mang tên Trung Tú. Địa giới và tổ chức hành chính đã được ổn định và duy trì cho đến ngày nay.

1. Giới thiệu về xã Trung Tú

Trung Tú xưa thuộc Tổng Đạo Tú, Phủ Ứng Thiên (hay Phủ Ứng Hòa), tỉnh Hà Đông cũ. Cái tên Trung Tú nghĩa là nằm giữa tổng Đạo Tú.

Trung Tú là xã thuộc vùng chiêm trũng khu cháy, cách thị trấn Vân Đình 7km, cách trung tâm thủ đô Hà Nội (hồ Gươm) 47km nằm dọc theo quốc lộ 21B và cách quốc lộ 1A 10km, Trung Tú ở vào giao điểm đường liên huyện.

Xã gồm 8 thôn: Cao Xá, Chẩn Kỳ, Dũng Cảm, Dương Liễu, Lạc Đạo, Quảng Tái, Thanh Hội và Tự Trung.

2. Vị trí địa lý

• Phía Bắc và phía Đông giáp xã Chuyên Mỹ và Hoàng Long (huyện Phú Xuyên)
• Phía Tây giáp xã Phương Tú
• Phía Nam giáp xã Đồng Tân.

Bản đồ xã Trung Tú

3. Diện tích và dân số  

Xã có diện tích tự nhiên là 9,48 km2 và dân số năm 2012 là 7.005 người, Trung Tú là xã có diện tích theo đầu người thuộc loại cao của huyện. 

4. Kinh tế

Trung Tú thuộc vùng chiêm trũng, vì vậy nguồn thu nhập chính của cư dân đến từ nông nghiệp và ngư nghiệp, bao gồm trồng lúa, nuôi thủy sản và nuôi vịt đẻ trứng. Thu nhập trung bình mỗi gia đình là khoảng 6 triệu đồng mỗi năm.

Người dân Trung Tú rất chăm chỉ học hỏi và có nhiều kỹ năng công việc khác nhau, bao gồm chăn nuôi, trồng trọt, thủ công mỹ nghệ như khảm chai và đan nát. Chúng ta hy vọng sẽ thấy một Trung Tú hoàn toàn mới, không chỉ là trung tâm kinh tế của các xã lân cận mà còn tiến tới trở thành trung tâm kinh tế của huyện Ứng Hòa. Hiện tại, một khu thủy sản công nghệ cao đang được xây dựng tại xã Trung Tú, bao gồm các ao nuôi thủy sản và nhà máy chế biến thủy sản. Chúng ta hy vọng rằng nếu Thành phố Hà Nội đầu tư xây dựng, sẽ tạo ra nhiều việc làm trong khu vực này.

Trong vòng 5 năm qua, dưới sự lãnh đạo và chỉ đạo trực tiếp của Huyện ủy và Ủy ban Nhân dân huyện, sự đoàn kết và sự phát huy truyền thống cách mạng, tự lực, tự cường, cán bộ, đảng viên và toàn bộ người dân xã Trung Tú đã vượt qua khó khăn và đóng góp vào sự phát triển không ngừng của kinh tế địa phương. Tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình đạt 11,5%, và cơ cấu kinh tế đang chuyển dịch tích cực, với sự phát triển của các mô hình sản xuất đa canh và chuyên canh mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đảng ủy, chính quyền và các tổ chức đoàn thể trong xã đã không ngừng quan tâm đến việc nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và toàn bộ cư dân. Hiện nay, thu nhập bình quân đầu người của xã đã đạt 27 triệu đồng mỗi năm.

Là một xã đang trong giai đoạn 1 của quá trình xây dựng nông thôn mới, Đảng bộ và chính quyền xã Trung Tú đã luôn tự khởi xây dựng kế hoạch và triển khai các dự án thành phần. Đồng thời, đã tiến hành tuyên truyền và vận động cư dân tích cực tham gia vào công tác xây dựng nông thôn mới, tập trung đầu tư vào hạ tầng nông thôn, đặc biệt là mạng lưới giao thông, trạm y tế và trường học để tạo ra môi trường sống tốt hơn. Nhờ những nỗ lực này, đến cuối năm 2014, xã Trung Tú đã hoàn thành đầy đủ 19/19 tiêu chí và đã được UBND Thành phố công nhận là xã đạt chuẩn nông thôn mới.

5. Văn hóa

Trong quá trình lịch sử đấu tranh và xây dựng quê hương, cư dân xã Trung Tú đã tích lũy được nhiều giá trị truyền thống quý báu, được bảo tồn và truyền dòng qua các thế hệ.

Truyền thống đầu tiên đáng kể là tình yêu quê hương và sự bất khuất trong chống lại xâm lược ngoại bang. Ngay từ thời Lê Hoàn đánh đuổi quân Tống xâm lược (981), khi đạo quân từ Hoa Lư đi qua vùng này, nhân dân trong xã đã nhiệt tình ủng hộ. Truyền thống này tiếp tục được kế thừa và phát triển cao trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Ví dụ, vào ngày 19-6-1951, trong một cuộc tấn công vào khu vực Cháy, quân Pháp đã tàn sát tàn khốc người dân Trung Tú. Đặc biệt, tại cây đa giữa đồng và gò đền Ông ở Chẩn Kỳ, quân Pháp đã giết chết 30 người. Mặc dù bị tàn phá, tinh thần chiến đấu của quân và dân khu Cháy không chùn bước và đã nhận được lời động viên và khen ngợi từ Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ngoài ra, tinh thần đoàn kết chặt chẽ giữa cư dân các thôn trong quá trình xây dựng và bảo vệ làng xóm cũng là một giá trị truyền thống quan trọng. Tinh thần này không chỉ thể hiện trong thời chiến tranh mà còn trong thời hòa bình, và lan rộng đến quy mô liên làng, liên tổng. Một ví dụ điển hình là hội làng của Chẩn Kỳ, khi cư dân rước từ Mãn Xoan về làng. Đặc biệt, trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, dưới sự khủng bố và tàn sát của kẻ thù, nhân dân trong xã đã nâng cao tinh thần "lá lành đùm lá rách", giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn. Đình Quảng Tái đã trở thành nơi cứu chữa thương binh và người dân từ những ngày đầu của cuộc kháng chiến. Ngay cả khi đình làng trở nên quá tải, nhân dân các thôn chăm sóc từng vết thương, lo từng bát cháo, giặt giũ, khâu vá quần áo...

Truyền thống cần cù, thông minh và sáng tạo trong lao động và sản xuất là một đặc điểm đáng chú ý của cư dân Trung Tú. Bên cạnh việc làm ruộng, người dân cũng tự tạo ra và học hỏi nhiều nghề từ các vùng khác, như nghề đóng cối xay ở Dương Liễu, đan chũm và làm mộc ở Dũng Cảm, hay làm bún ở Chẩn Kỳ...

Ngoài ra, cư dân Trung Tú luôn coi trọng việc bảo tồn và phát huy các loại hình văn hóa vật thể và phi vật thể. Các công trình như bia đá tại chùa Chẩn Kỳ, bia ghi lại những sự kiện quan trọng tại thôn Ao Thuyền hay những câu chuyện như sự tích chùa Bay và bà chúa Cháy đều là minh chứng rõ ràng cho điều này.

Bằng việc kế thừa truyền thống văn hóa giàu bản sắc của vùng quê, cư dân Trung Tú đã đạt được nhiều thành tựu trong công cuộc xây dựng quê hương và đất nước. Trong thời kỳ hiện đại hóa và công nghiệp hóa nông nghiệp, nhân dân xã tiếp tục phát huy truyền thống này để đạt được bước tiến mạnh mẽ và toàn diện hơn trong phát triển nông thôn.

6. Giáo dục

Trung Tú có 2 trường cấp I và cấp II đều được công nhận là trường chuẩn quốc gia, trường cấp I là trường đầu tiên của huyện Ứng Hòa được công nhận trường chuẩn quốc gia năm 2000. Hiện nay cả hai trường đều được đầu tư nhiều về cơ sở vật chất, trang thiết bị thí nghiệm mới nhất hiện nay như phòng máy tính kết nối mạng Internet, cùng với đội ngũ giáo viên trẻ.

7. Giao thông

Giao thông từ Bến xe Yên Nghĩa đi về 33km theo 21B hướng Nam. Xã Trung tú nằm ở giữa đường từ Vân Đình đi Cầu Giẽ (QL1). Đây là xã có Dự án đường trục phía nam Hà Nội đi qua.

Hiện tại đang xây dựng đường phía Nam từ Văn Phú - Châu Can (40km), đường Đỗ Xá - Quan Sơn (30km), đường trục KTXH Bắc Nam (100km) đều đi qua Trung Tú. Đường thủy sản xuyên từ huyện Phú Xuyên - thôn Cao Xá - thôn Quảng Tái - Chợ Cháy - thôn Dương Liễu - đi xã Hòa Lâm - Chùa Hương tích (kì quan thiên nhiên Việt Nam).