THÔNG TIN KHU VỰC Xã Phương Tú, Huyện Ứng Hòa

Lịch sử

Vùng đất Phương Tú hiện nay đã trở thành một nơi sinh sống của người Việt Cổ và là một phần quan trọng trong văn hóa Đông Sơn nổi tiếng. Trống đồng Phương Tú, một hiện vật quan trọng, vẫn được bảo quản tại Bảo tàng Việt Nam. Được các nhà khảo cổ đặt tên là Trống Phương Tú (loại HI), nó là một minh chứng rõ ràng về sự hiện diện của người Việt cổ tại đây.

Trước đây, các thôn trong xã Phương Tú thuộc các đơn vị hành chính khác nhau và chưa có diện mạo như hiện nay. Trước cách mạng tháng Tám, các thôn Hậu Xá, Dương Khê và Phí Trạch tổ chức theo cấu trúc "nhất xã nhất thôn", trong khi thôn Nguyễn Xá, Động Phí và Ngọc Động theo cấu trúc "nhất xã tam thôn", tạo thành xã Động Phí. Thôn Hậu Xá thuộc tổng Phương Đình, và các thôn còn lại thuộc tổng Đạo Tú, phủ Ứng Hòa.

Sau cách mạng tháng Tám, vào đầu tháng 5 năm 1948, để tạo ra một cụm chiến đấu liên hoàn, bốn xã Hậu Xá, Dương Khê, Phí Trạch và Động Phí đã hợp nhất thành xã Phương Tú. Tên "Phương Tú" được tạo ra bằng cách kết hợp tên đầu và tên cuối của hai tổng trước đây, tức là Phương Đình và Đạo Tú. Từ đó đến nay, cấu trúc tổ chức này đã ngày càng được củng cố và phát triển.

1. Giới thiệu về xã Phương Tú

Phương Tú là 1 xã của huyện Ứng Hòa, thành phố Hà Nội. Xã Phương Tú gồm 6 thôn: Hậu Xá, Dương Khê, Nguyễn Xá, Động Phí, Phí Trạch và Ngọc Động. 

2. Vị trí địa lý

• Phía Bắc giáp xã Phú Túc (huyện Phú Xuyên)
• Phía Nam giáp xã Tảo Dương Văn
• Phía Đông giáp xã Trung Tú
• Phía Tây giáp thị trấn Vân Đình và xã Liên Bạt.

Bản đồ xã Phương Tú

3. Diện tích và dân số  

Xã Phương Tú có diện tích 10,17 km², dân số năm 2003 là 10663 người, mật độ dân số đạt 1048 người/km². Đây là xã có Dự án đường trục phía nam Hà Nội đi qua.

4. Văn hóa

Là một vùng quê có lịch sử lâu đời, Phương Tú đã trải qua hàng ngàn năm phát triển, từ cuộc sống lao động và đấu tranh chống lại quân thù ngoại xâm, và nhân dân nơi đây đã tích lũy được nhiều truyền thống quý báu. Trong số đó, tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước chống giặc ngoại xâm là những giá trị nổi bật.

Tinh thần đoàn kết và gắn bó chặt chẽ đã trở thành một phần tự nhiên trong cuộc sống hàng ngày của người dân Phương Tú. Do yêu cầu của cuộc sống nông nghiệp trồng lúa nước, các công việc đòi hỏi sự hợp tác và đoàn kết của cả cộng đồng. Lễ hội tam thôn được tổ chức chung bởi ba thôn Động Phí, Ngọc Động và Nguyễn Xá cũng là một minh chứng cho tinh thần đoàn kết lâu đời của nhân dân Phương Tú. Nhờ truyền thống đoàn kết này, dân cư ở Phương Tú đã vượt qua nhiều khó khăn và thách thức để ngày càng phát triển. Thậm chí khi hợp nhất từ nhiều xã khác nhau, không có xung đột hay chia rẽ nào xảy ra.

Ngoài ra, tinh thần yêu nước và kháng chiến chống giặc ngoại xâm cũng là những giá trị quan trọng đã đi qua suốt quá trình lịch sử của Phương Tú. Các huyền thoại vẫn ghi lại những câu chuyện về sự tham gia của nhân dân ở các làng xóm trong Phương Tú ngay từ thời kỳ của Hùng Vương, trong cuộc chống giặc ngoại xâm. Việc tôn kính và thờ cúng các vị tướng có công trong việc giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh bại quân cát cứ đã đóng góp vào việc xây dựng một quốc gia thống nhất. Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Phương Tú đã là một trong những đơn vị đầu tiên thuộc Ứng Hòa có thanh niên tình nguyện tham gia vào các đội "Quyết tử quân" để bảo vệ Thủ đô từ những ngày đầu của cuộc kháng chiến. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, thanh niên Phương Tú đã tham gia chiến đấu để đuổi lùi quân xâm lược, đồng thời Phương Tú cũng là nơi tập kết các kho hàng quân nhu của tổng kho 212 Cục quân nhu để hỗ trợ chiến trường miền Nam, góp phần vào chiến thắng chống lại sự xâm lược của quân Mỹ.

Những truyền thống tốt đẹp của cộng đồng xóm làng Phương Tú, đã được đúc kết qua hàng nghìn năm lịch sử, và hiện tại nhân dân đang tiếp tục phát huy những giá trị này trong công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.

5. Di tích lịch sử

Xã Phương Tú có nhiều di tích về thời Đinh có giá trị lịch sử như:

• Đình Động Phí: Nằm trong xã Phương Tú, đây là đình thờ Bạch Tượng, một vị tướng của nhà Đinh tham gia vào việc đánh bại 12 sứ quân. Thần tích và thần phả tại đình làng Động Phí ghi lại rằng Đinh Điền và Nguyễn Bặc đã đến đây để tuyển quân Bạch Tượng, với 500 lính, vào đội ngũ của mình.
• Đình Ngọc Động: Nằm trong làng Ngọc Động, xã Phương Tú, đây là đình thờ Bạch Địa, một vị tướng nhà Đinh cũng tham gia vào việc đánh bại 12 sứ quân và thành lập nhà nước Đại Cồ Việt.
• Đình Nguyễn Xá: Nằm trong làng Nguyễn Xá, xã Phương Tú, đây là đình thờ Đô Đài, một vị tướng nhà Đinh cũng tham gia vào việc đánh bại 12 sứ quân và thành lập nhà nước Đại Cồ Việt.

Các di tích này đại diện cho sự quan trọng và đóng góp của xã Phương Tú trong quá trình lịch sử của đất nước.

6. Giao thông

Phương Tú trải dài trên tỉnh lộ 428 nối quốc lộ 21B với quốc lộ 1A, đầu xã lại có sông Nhuệ chảy qua. Lợi thế cận lộ, cận giang đó tạo điều kiện thuận lợi cho xã về trao đổi kinh tế, giao lưu văn hóa. Và trở thành vành đai bảo vệ cho các cơ quan hành chính của huyện Ứng Hòa, là đường tiến, thoái khi có chiến tranh xảy ra. Trên thực tế, trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Phương Tú là nơi các cơ quan hành chính của huyện sơ tán về.