Giao dịch bất động sản phải thông qua sàn

Các giao dịch bất động sản phải giao dịch qua sàn đã trở thành vấn đề được các nhà đầu tư, các doanh nghiệp quan tâm. Bộ Xây dựng đề xuất, chủ đầu tư dự án BĐS khi bán phải thực hiện thông qua sàn giao dịch môi giới BĐS, các cá nhân hoạt động môi giới phải có chứng chỉ hành nghề. Nhiều ý kiến đồng thuận, và cũng nhiều ý kiến trái chiều xoay quanh vấn đề này.

Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản (VARS) đề xuất, nên có trung tâm lưu ký các mã bất động sản đưa ra giao dịch và các sàn là đơn vị của trung tâm lưu ký, giống như thị trường chứng khoán, để thông tin được minh bạch, người tham gia giao dịch cũng yên tâm hơn.

Nhà ở, đất nền dự án phải giao dịch qua sàn chống rửa tiền

Nhiều chuyên gia đề nghị bắt buộc tất cả các giao dịch bất động sản phải thông qua sàn, trừ trường hợp chuyển nhượng cho người có quan hệ huyết thống.

Điều 57 quy định hai loại giao dịch bất động sản phải thông qua sàn bao gồm: chủ đầu tư bán, cho thuê, mua nhà ở hoặc công trình xây dựng hình thành trong tương lai; và chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật. Các giao dịch khác được khuyến khích thông qua sàn.

Khoản 2 điều 57 cũng nêu “Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân mua, bán, cho thuê nhà ở, các công trình xây dựng không thuộc quy định tại Khoản 1 Điều 57 thực hiện giao dịch bất động sản để đảm bảo công khai, minh bạch và quyền lợi của các bên”. 

Ông Lê Hoàng Châu từ Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh nói rằng điều 57 dự thảo luật cần bổ sung yêu cầu cá nhân, hộ gia đình tự thực hiện hoặc liên kết, hợp tác với “đầu nậu”, doanh nghiệp để phân lô, bán nền phải giao dịch thông qua sàn bất động sản. Trừ trường hợp giao dịch với người có quan hệ huyết thống, hôn nhân hoặc con nuôi, người được cấp dưỡng theo quy định của pháp luật. Mục tiêu là để bảo vệ quyền lợi của khách hàng và góp phần ngăn chặn hành vi lừa đảo cũng như các cơn “sốt đất”.

Đặc biệt, Việt Nam đã tham gia một công ước liên quan đến phòng chống rửa tiền của Liên Hiệp Quốc và bất động sản là một trong những lĩnh vực tồn tại việc rửa tiền. Trong Luật Phòng chống rửa tiền sửa đổi, bổ sung cũng nói rằng chính phủ phải nhận thức được bất kỳ hoạt động đáng ngờ nào.

“Vậy ai sẽ là người báo cáo? Khách mua bất động sản hay chủ đầu tư bất động sản đều không hợp lý vì là đối tượng trực tiếp có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan khó có thông tin thật. Do vậy, cần bên trung gian là sàn giao dịch bất động sản là đối tượng báo cáo thông tin các giao dịch này là hợp lý” ông Châu nói. 

Chủ tịch HoREA, ông Châu, cho biết dự thảo luật kinh doanh bất động sản mới không đề xuất cấm chủ đầu tư thành lập sàn giao dịch bất động sản như dự thảo trước. Điều này có nghĩa là các nhà đầu tư vẫn có thể bán bất động sản thông qua các sàn này, nhưng họ sẽ phải làm như vậy trong sự phối hợp với các quy định khác như Luật Đất đai và Luật Đầu tư. Điều này sẽ làm cho thị trường bất động sản minh bạch hơn, nhưng vẫn cần phải tuân theo các luật khác để thị trường bất động sản hoạt động bình thường.

Sàn giao dịch sẽ thẩm định và chịu trách nhiệm thông tin sản phẩm mở bán.

Chủ tịch Hội môi giới BĐS VARS ủng hộ dự thảo luật mới về kinh doanh BĐS. Ông cho rằng luật được thiết kế để bảo vệ những khách hàng có thể không đủ tiêu chuẩn để thẩm định sản phẩm và tính pháp lý của các sản phẩm bất động sản do các chủ đầu tư mở bán.

“Do vậy, sàn giao dịch bất động sản với vai trò trung gian sẽ thẩm định về chất lượng sản phẩm, tính pháp lý trước khi đưa hàng ra bán. Nhưng cần có quy định chặt chẽ, ràng buộc trách nhiệm, vai trò của sàn giao dịch bất động sản, nhà môi giới bất động sản đối với khách hàng, nhất là trong việc truyền đạt thông tin đúng, đủ, chuẩn xác về sản phẩm mở bán. Mặt khác, qua sàn giao dịch bất động sản sẽ kiểm soát được giao dịch, ngăn chặn được rửa tiền, trốn thuế”.

Sàn giao dịch bất động sản cũng phải siết thêm những quy định thành lập. Hiện chỉ quy định cần có 2 người có chứng chỉ môi giới bất động sản là có thể thành lập. Cũng nên có trung tâm lưu ký các mã bất động sản như sàn giao dịch và các sàn là đơn vị của trung tâm lưu ký giống như thị trường chứng khoán để thông tin được minh bạch hơn, người tham gia giao dịch cũng yên tâm hơn.