THÔNG TIN KHU VỰC Xã Kiêu Kỵ, Huyện Gia Lâm


Lịch sử

Vào đầu thế kỷ XIX, Kiêu Kỵ thuộc tổng Đa Tốn, phủ Thuận An. Phủ này sau đổi tên thành phủ Thuận Thành, rồi chuyển sang phủ Từ Sơn, trấn Kinh Bắc. Trấn này sau đổi tên thành tỉnh Bắc Ninh. Trong kháng chiến chống Pháp, Kiêu Kỵ cùng nhiều làng xã khác tạo thành một xã lớn mang tên xã Tân Hưng, thuộc tỉnh Hưng Yên. Sau Cải cách ruộng đất (năm 1957), Kiêu Kỵ, Hạ Tốn, Gia Cốc và Xuân Thụy được tách ra thành một xã mang tên xã Kiêu Kỵ. Năm 1961, xã được chuyển về TP Hà Nội, cùng với các xã khác trong huyện Gia Lâm.

1. Giới thiệu về xã Kiêu Kỵ

Xã Kiêu Kỵ nằm ở phía Nam huyện Gia Lâm, có vị trí ranh giới:

  • Phía Bắc giáp với xã Dương Xá
  • Phía Tây giáp với xã Đa Tốn
  • Phía Đông giáp xã Tân Quang, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên
  • Phía Nam giáp với xã Cửu Cao, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên.

Bản đồ xã Kiêu Kỵ

Bản đồ xã Kiêu Kỵ

2. Diện tích và dân số 

Diện tích của xã Kiêu Kỵ là 5,88 km² và dân số năm 2022 đạt 13.340 người, với mật độ dân số khoảng 2.268 người/km².

Xã bao gồm nhiều thôn: Trung Dương, Kiêu Kỵ, Gia Cốc, Xuân Thụy, Chu Xá, Hoàng Xá và Báo Đáp. Ngoài ra, còn có khu dân cư Z176.

3. Kinh tế

Kiêu Kỵ có nền kinh tế khá phát triển, ngoài trồng lúa, xã còn có hai nghề thủ công có tiếng trong vùng là dát vàng quỳ và làm mực nho. Để làm được mực nho, phải có chất keo nấu bằng da trâu. Mỗi ngày thường có một con trâu bị giết để phục vụ việc này. Có câu ca ngợi: "Sống muốn làm trai Bát Tràng, chết cũng ước thành hoàng Kiêu Kỵ" bởi thủ trâu được phong lễ thành hoàng.

Nghề dát vàng quỳ yêu cầu kỹ thuật tinh xảo, nghệ nhân cần phải làm việc với kiên trì và sự tỉ mỉ. Quá trình sản xuất bắt đầu từ xây dựng lò kín và thấp, sử dụng mùn cưa kết hợp với keo da trâu, viên nhỏ đốt dưới chiếc nồi ang để tạo bồ hóng, làm mực "lướt" quỳ. Vàng phải được đập mỏng đều, không rách, và chỉ cần mất chút ít sự chú ý, búa quỳ sẽ đập vào ngón tay. Một chỉ vàng đập mỏng thành 980 lá có tổng diện tích lớn hơn 1m2 trên mỗi km2, điều này là không thể với bất kỳ ngành công nghiệp nào, bao gồm cả công nghiệp giật vàng của Nhật. Cho đến ngày nay, Kiêu Kỵ vẫn là làng duy nhất trong cả nước chuyên sản xuất vàng quỳ. Ngoài nghề dát vàng, ngày nay Kiêu Kỵ còn nổi tiếng với nghề may da.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của xã tăng 14%/năm. Cơ cấu kinh tế: CN - TTCN là 58,65%; DV - TM là 12,16% và nông nghiệp bằng 29,19%.

Hiện tại, Kiêu Kỵ đang tập trung vào quy hoạch các khu vực đất và hệ thống đường giao thông để thu hút các nhà đầu tư, cả trong và ngoài nước, xây dựng và phát triển các khu công nghiệp, trung tâm thương mại, và khu vui chơi giải trí trên địa bàn. Nhờ những cơ chế và chính sách thông thoáng cùng với sự đồng thuận của chính quyền và người dân địa phương, trong tương lai không xa, Kiêu Kỵ sẽ trở thành một xã phát triển toàn diện của huyện Gia Lâm.

4. Danh Nhân

Kiêu Kỵ là mảnh đất sản sinh ra nhiều anh hùng dân tộc như: 

  • Nguyễn Chế Nghĩa - một danh tướng thời Trần, anh dũng trong trận chiến chống lại quân xâm lược Nguyên Mông lần thứ ba vào năm Mậu Tý - 1288. Ngày nay, đường phố mang tên ông kết nối giữa phố Trần Hưng Đạ. Tên của ông nay được đặt cho một đường phố nối phố Trần Hưng Đạo với phố Hàm Long. 
  • Nguyễn Quý Trị - đỗ Hương cống, là một quan chức cấp Tả Thị lang bộ Binh thời vua Lê Hiển Tông (1740-1786). Trong thời gian đi sứ sang Trung Quốc, ông đã học được nghề giật vàng quý, và sau đó truyền lại kỹ năng này cho người dân trong làng. Vì đóng góp của ông cho nghề giật vàng, ông được tôn làm tổ nghề. Hàng năm, vào ngày 17 tháng Tám âm lịch, người ta tổ chức giỗ ông.
  • Nguyễn Sơn - hay còn gọi là Vũ Nguyên Bác (1908 - 1956), tham gia cách mạng từ năm 1926 và vào học tại trường Quân sự Hoàng Phố. Ông hoạt động trong phong trào Cộng sản ở Trung Quốc và tham gia cuộc Vạn lý trường chinh trong suốt năm 1935. Sau khi trở về nước năm 1945, ông giữ các chức vụ chỉ huy quân sự ở Liên khu 5 và Liên khu 4. Ông được phong quân hàm thiếu tướng năm 1949 và trở lại Trung Quốc năm 1951 để công tác tại Bộ Tổng Tham mưu Quân giải phóng Trung Quốc. Do được phong quân hàm thiếu tướng nên ông được gọi là "Lưỡng quốc Thiếu tướng". Năm 1999, tên của ông được đặt cho một con đường dài 1,5km từ phố Ngọc Lâm (nơi có Công viên phường Ngọc Lâm, tức thị trấn Gia Lâm cũ) đến sân bay Gia Lâm.

5. Giao thông

Xã Kiêu Kỵ nằm trên trục đường tỉnh lộ 179, đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng chạy qua xã, đường liên tỉnh từ Bát Tràng đi thị trấn đi thị trấn Như Quỳnh cùng đường trong khu đô thị Vinhomes Ocean Park....

Ngoài ra, xã còn có các tuyến xe buýt như: 47B và 69... đi qua.