THÔNG TIN KHU VỰC Xã Đông Dư, Huyện Gia Lâm
Lịch sử
Thời Gia Long - Đồng Khánh (1802 - 1820), Đông Dư là tên của một trong 10 tổng của huyện Gia Lâm (tổng của Đông Dư gồm 4 xã là Đông Dư, Bát Tràng, Đông Cao và Kim Lan). Các xã Bát Tràng, Giang Cao và Kim Lan đã hợp nhất để thành lập xã Quang Vinh thuộc tổng Đông Dư từ năm 1947. Tuy nhiên, khi huyện Gia Lâm tách khỏi địa bàn và trở thành một phần của Thủ đô Hà Nội vào năm 1961, xã Đông Dư đã được phục hồi tên gọi ban đầu như hiện nay.
1. Giới thiệu về xã Đông Dư
Đông Dư là xã nằm phía Tây Nam của huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội. Xã gồm 3 thôn là Thuận Phú (Đít Đó), thôn Thượng, thôn Hạ, 3 thôn lại được chia thành 8 xóm theo số thứ tự.
2. Vị trí địa lý
Đông Dư là một xã nằm về phía Tây huyện Gia Lâm bên bờ tả ngạn sông Hồng. Xã có vị trí giới hạn:
- Phía Đông giáp với thị trấn Trâu Quỳ và xã Đa Tốn
- Phía Bắc giáp phường Cự Khối, quận Long Biên
- Phía Tây giáp phường Thanh Trì và phường Lĩnh Nam, đều thuộc quận Hoàng Mai với ranh giới là sông Hồng
- Phía Nam giáp với xã Bát Tràng.
Bản đồ xã Đông Dư
3. Diện tích và dân số
Xã Đông Dư có diện tích 3,79 km², dân số năm 2022 là 6.475 người, mật độ dân số đạt 1.708 người/km².
4. Kinh tế - Xã hội
Nhân dân ở Đông Dư có truyền thống lao động chăm chỉ và sáng tạo, đặc biệt là trong việc thâm canh các loại rau. Từ những năm 70, xã đã nổi tiếng với sản phẩm dưa cải bẹ "lá như lá cọ, bẹ như bẹ dừa". Hiện nay, với sự gia tăng của nhu cầu sử dụng sản phẩm nông nghiệp an toàn, Đông Dư đã tập trung vào việc trồng rau, củ, quả các loại, trong đó có trên 30 ha rau gia vị và trên 60 ha trồng ổi tứ mùa. Sản phẩm nông sản của Đông Dư đã được xuất khẩu sang nhiều quốc gia như Đức, CH Séc, Nga và Pháp, được cấp giấy chứng nhận thương hiệu rau, quả an toàn. Nhờ đó, thu nhập bình quân trên một hecta canh tác rau an toàn của xã đạt dưới 200 triệu đồng, trong khi ổi tứ mùa đạt 150 triệu/ha - mức cao gấp nhiều lần so với trồng lúa hay trồng ngô.
Mặc dù Đông Dư là một xã chưa phát triển của huyện Gia Lâm, nhưng lại có nhiều mô hình kinh tế ấn tượng, thu hút sự quan tâm và học hỏi kinh nghiệm của nhiều địa phương trong và ngoài huyện. Các mô hình này bao gồm trang trại chăn nuôi gia súc tập trung, việc huy động nội lực của nhân dân xây dựng cơ sở hạ tầng, bê tông hóa đường giao thông liên thôn, liên xã, chuyển đổi cơ cấu cây trồng và vật nuôi để sản xuất hàng hóa xuất khẩu, cùng với mô hình làng sinh thái. Nhờ những nỗ lực này, đời sống vật chất và tinh thần của người dân Đông Dư đã được cải thiện đáng kể trong những năm gần đây.
Trong những năm gần đây, các hoạt động kinh doanh, dịch vụ và thương mại trên địa bàn Đông Dư đã phát triển mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào việc giải quyết vấn đề việc làm và tăng thu nhập cho nhiều người lao động nông thôn.
Nhờ áp dụng hiệu quả chương trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế và sản xuất nông nghiệp, kinh tế địa phương đạt tốc độ tăng trưởng khá và thu nhập bình quân đầu người đạt trên 16 triệu đồng vào năm 2011. Đồng thời, các công trình cơ sở hạ tầng như điện, đường, trường học và trạm y tế cũng đã được xây dựng theo tiêu chuẩn Nông thôn mới và đạt chuẩn Quốc gia.
Trong các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, Đông Dư có 4 mẹ được truy tặng danh hiệu "Mẹ Việt Nam Anh hùng"; 83 thanh niên ưu tú đã ngã xuống vì độc lập tự do của Tổ quốc, trong đó có 14 liệt sĩ chống Pháp, 58 liệt sĩ chống Mỹ và 11 liệt sĩ tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Năm 1973, nhân dân Đông Dư đã được tặng Huân chương Kháng chiến hạng Ba và năm 2005, họ đã được tặng Huân chương Lao động hạng Ba từ Đảng, Nhà nước.
Những kết quả trên là minh chứng sinh động cho sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng bộ, chính quyền xã Đông Dư coi phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt. Nhân tố này có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội vì mục tiêu đạt được là tạo ra một đất nước giàu có, dân chủ, công bằng và văn minh.
5. Di tích
Trong khu vực Đông Dư, cả làng Đông Dư Thượng và Đông Dư Hạ đều có đình để thờ ba vị thành hoàng là Cao Sơn đại vương, Bạch Đa đại vương và Linh Lang đại vương. Ba vị này đều có công lao lớn trong lịch sử, Cao Sơn và Bạch Đa đại vương đã giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh bại 12 sứ quân cuối thế kỷ X, còn Linh Lang đại vương tham gia cuộc kháng chiến chống lại quân Tống năm 1076 - 1077. Ngoài ra, cả hai làng còn có ngôi chùa Phù Quang, nằm trên đất bãi của thôn Hạ, được chia sẻ chung sử dụng.
Lễ hội của làng Đông Dư diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày mùng 7 đến mùng 13 tháng 2 trong năm. Sự kiện bắt đầu bằng lễ lấy nước từ sông Hồng và đưa về đình để cúng tế. Ngoài ra, còn có nhiều hoạt động vui chơi giải trí, trong đó nổi bật nhất là các cuộc thi đấu kiếm, đấu quyền và múa khiên.
6. Giao thông
Do có nhiều tuyến đường bộ quan trọng chạy qua, việc di chuyển, kinh doanh, trao đổi hàng hóa ở Đông Dư rất thuận tiện:
- Quốc lộ 1 (vành đai 3)
- Tỉnh lộ 195 (đê Long Biên - Xuân Quan - Hưng Yên)
- Đường 379 (Hà Nội - Hưng Yên)
- Đường Đông Dư - Dương Xá (đường Lý Thánh Tông): kết nối tỉnh lộ 195 với quốc lộ 5A) - Đất ở nông thôn - giá từ 6,4 triệu/m2 đến 17 triệu/m2.
Hệ thống xe buýt: 47, 47B, 69.